Habang papalapit ang eleksyon, responsibilidad nating mga Pilipino na piliin ang tamang lider na tunay na magsisilbi sa bayan. Hindi sapat ang pagiging sikat o magaling magsalita—mas mahalagang suriin kung talagang may kakayahan at malasakit ang isang kandidato. Para makasigurong hindi tayo magsisisi sa ating boto, narito ang mga katangiang dapat nating hanapin sa isang kandidato:

1. Tapat at May Malinis na Rekord

Ang isang mabuting lider ay dapat tapat sa kanyang salita at gawa. Dapat nating alamin kung may bahid ng korapsyon o anomalya sa kanyang nakaraan. Ang isang kandidatong may malinis na rekord ay mas maaasahan na hindi mangungurakot o gagamitin ang posisyon para sa pansariling interes.

2. May Malinaw na Plano para sa Bayan

Mahalagang suriin kung may konkretong plano ang kandidato para sa mga isyung kinakaharap ng bansa—gaya ng trabaho, edukasyon, kalusugan, at kahirapan. Hindi sapat ang magbigay ng matatamis na pangako; kailangang may malinaw siyang solusyon at hakbang kung paano niya ito isasakatuparan.

3. May Karanasan at Kakayahan sa Pamumuno

Hindi dapat iboto ang isang kandidato dahil lang sa kanyang apelyido o kasikatan. Mahalaga ang karanasan at kakayahang mamuno. Suriin kung ano ang nagawa niya sa nakaraan—may naitulong ba siya sa komunidad? May naipatupad ba siyang proyekto? Ang kanyang track record ay magsasabi kung kaya ba niyang pamunuan ang bayan nang maayos.

4. Marunong Makinig at Gumawa ng Matalinong Desisyon

Ang isang mahusay na lider ay hindi lang puro salita, kundi marunong ding makinig sa opinyon ng iba, lalo na sa mga eksperto. Mahalaga rin na mabilis siyang makagawa ng matalinong desisyon sa panahon ng krisis. Dapat nating suriin kung paano niya hinaharap ang mga problema—natututo ba siya mula sa kanyang pagkakamali, o inuuna ang kanyang pride?

5. May Tunay na Puso para sa Taumbayan

Ang pagiging lider ay hindi negosyo—ito ay serbisyo. Dapat nating piliin ang kandidatong may tunay na malasakit sa mga mahihirap at nangangailangan. Makikita ito hindi lang sa kanyang mga sinasabi, kundi sa kanyang mga nagawa bago pa man ang eleksyon.

6. Hindi Nanggagatong ng Away at Hati-hati

Sa panahon ngayon, marami ang gumagamit ng pulitika para pag-awayin ang mga tao. Ang isang tunay na lider ay hindi nagpapalaganap ng galit at hindi ginagamit ang social media para sirain ang kanyang kalaban. Sa halip, dapat siyang magsulong ng pagkakaisa at respeto sa lahat.

7. Ipinaglalaban ang Karapatan ng Mamamayan

Dapat nating suportahan ang kandidatong may paninindigan at hindi takot ipaglaban ang tama. Ang isang mabuting lider ay hindi sunud-sunuran sa mga mayayaman o makapangyarihan, kundi inuuna ang kapakanan ng mga ordinaryong mamamayan.

8. Hindi Takaw-Power at Marunong Magpahalaga sa Demokrasya

Ang isang lider na mahilig magpatahimik ng kritiko, lumalabag sa karapatang pantao, o gustong hawakan ang kapangyarihan habambuhay ay dapat iwasan. Dapat nating piliin ang kandidatong may respeto sa demokrasya, malayang pamamahayag, at batas ng bansa.

9. Malinis at Transparent ang Kampanya

Ang pinagmumulan ng campaign funds ay isa ring dapat tingnan. Kung ang isang kandidato ay sinusuportahan ng malalaking negosyante o mga kilalang corrupt na personalidad, maaaring magduda tayo sa kanyang intensyon. Ang isang lider na may malinis at transparent na kampanya ay mas may posibilidad na hindi mapupuwersa sa utang na loob kapag nanalo.

10. Totoong Nagmamalasakit, Hindi Lang Tuwing Eleksyon

Madali para sa isang kandidato ang magpakitang-tao tuwing eleksyon—magbibigay ng relief goods, pupunta sa palengke, o makikipagkamay sa masa. Pero ang tanong, nasaan sila bago ang kampanya? Dapat nating piliin ang mga kandidatong may consistent na malasakit sa bayan, hindi yung nagpapakita lang kapag kailangang bumoto ang tao.

Ang pagboto ay isang malaking responsibilidad. Ang ating iboboto ngayon ay makakaapekto sa ating buhay sa susunod na mga taon. Huwag tayong padadala sa kasikatan, drama, o grandiosong pangako—mas mahalaga ang integridad, kakayahan, at tunay na pagmamalasakit sa bayan.
Ngayong eleksyon, gamitin natin hindi lang ang puso kundi pati ang isip. Ang tamang boto ay hindi lang para sa atin, kundi para sa kinabukasan ng ating bansa.